Sahibkarlıq fəaliyyəti
Sahibkarlıq fəaliyyəti — Şəxsin müstəqil surətdə, öz riski ilə həyata keçirdiyi, əsas məqsədi əmlak istifadəsindən, malların təqdim edilməsindən, işlər görülməsindən və ya xidmətlər göstərilməsindən mənfəət götürülməsi olan fəaliyyətidir.
İqtisadi ədəbiyyatda və praktiki fəaliyyətdə “biznes” və “sahibkarlıq” anlayışları sinonim kimi işlədilir. Bu anlayışlar bir-birinə çox yaxın olsalar da, daşıdığı anlamlara görə bir-birindən önəmli dərəcədə fərqlənirlər. Biznes daha geniş anlayışdır. Əslində sahibkarlıq biznesin ayrılmaz tərkib hissəsidir. Biznes bütöv bir sistemdir və onun tərkibinə sahibkarlıq, istehlak, əmək və dövlət biznes növləri daxildir. Saydığımız biznes növləri öz aralarında bir-birilə sıx əlaqədardır və qarşılıqlı fəaliyyət göstərirlər, ancaq öz maraqlarını reallaşdıraraq öz rollarını dəqiq yerinə yetirirlər.
“Sahibkarlıq fəaliyyəti haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanununda yazılır: “Sahibkarlıq fəaliyyəti (sahibkarlıq) fiziki şəxslərin, onların birliklərinin, habelə hüquqi şəxslərin mənfəət və ya şəxsi gəlir əldə edilməsi məqsədilə özlərinin cavabdehliyi və əmlak məsuliyyəti ilə, yaxud digər hüquqi və ya fiziki şəxslərin adından qanunvericiliklə qadağan edilməyən təsərrüfat fəaliyyətinin bütün növləri, o cümlədən məhsul istehsalı, satışı və xidmətlər göstərilməsi formasında həyata keçirdikləri müstəqil təşəbbüskarlıq fəaliyyətidir”.
Azərbaycanda sahibkarlığın fərqli növləri var və başlıca olaraq üç böyük qrupa bölünə bilər:
- Fərdi sahibkarlıq — Bu, əsasən bir nəfər tərəfindən idarə edilən və mülkiyyətçisinin şəxsi məsuliyyəti ilə əlaqədar olan kiçik və orta ölçülü biznesdir. Fərdi sahibkar, öz adından və hesabından işləyir və bütün qazanc və ya zərərə şəxsi məsuliyyət daşıyır. Bu növ sahibkarların adətən sadə strukturu və az sayda işçiləri olur.
- Kollektiv sahibkarlıq — Bu tip sahibkarlıq bir qrup insan tərəfindən təsis edilir və idarə olunur. Kollektiv sahibkarlığa misal olaraq şərikli müəssisələr, qarşılıqlı şirkətlər və ya tərəfdaşlıqlar gətirilə bilər. Bu halda, biznesin idarə edilməsi və maliyyələşdirilməsi üzvlər arasında bölüşdürülür və hər bir şərik biznesin qazanc və zərərlərinə uyğun olaraq məsul olur.
- Koporativ sahibkarlıq — Korporativ sahibkarlıq, əsasən, səhmlər vasitəsilə maliyyələşdirilən və idarə olunan iri biznes strukturlarını əhatə edir. Bu növ sahibkarlıqda, şirkətin mülkiyyəti səhmdarlar arasında bölüşdürülür. Korporativ sahibkarlıq, qapalı və açıq səhmdar cəmiyyətləri, qeyri-hökumət təşkilatları və başqa iri təşkilatları əhatə edir. Bu tip şirkətlər hüquqi şəxsiyyətə malik olur və idarə heyəti tərəfindən idarə edilir.
Hər bir sahibkarlıq növünün hüquqi, maliyyə və vergi tələbləri fərqlidir və bu, Azərbaycanın uyğun qanunvericiliyi ilə tənzimlənir. Sahibkarlığın hər hansı bir növünə başlamazdan öncə, müvafiq qanunvericilik və tələblərlə tanış olmaq vacibdir. Eyni zamanda, hüquqi məsləhət üçün peşəkar bir vəkilə müraciət etmək də faydalı ola bilər.
Sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan, ya da sahibkar olmağı düşünənlərə göstərilən xidmətlər
“VM Consulting” MMC Azərbaycanda istənilən növ sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olanlara, ya da sahibkar olmağı planlaşdıranlara öz xidmətlərini təklif edir. Şirkət vergi uçotu, mühasibatlıq, kadr uçotu, agent və konsaltinq xidmətləri ilə birlikdə audit, təlim-təhsil, marketinq və hüquq sahəsində də yardımçı olmağa çalışır. Bizim xidmətlərdən yararlanmaq üçün Bakı şəhərinin mərkəzində yerləşən ofisimizə yaxınlaşa bilərsiniz: Bakı şəhəri, Nərimanov rayonu, Əhməd Rəcəbli küçəsi, 25C
Ancaq bu, xidmətlərimizdən yararlanmağın tək yolu deyil. Eyni zamanda elektron poçt vasitəsilə də bizimlə əlaqə qura, gərəkli məsləhətləri ala bilərsiniz. Mobil nömrələrdən birinə zəng edin: (051) 775-52-25; (055) 775-52-25 və ya WhatsApp proqram təminatında yazın: (051) 775-52-25
İqtisadi terminlər lüğətinə qayıt