Amortizasiya
Amortizasiya — istehsalın əsas vasitələrinin dəyərinin tədricən malın maya dəyərinə keçirilməsidir (onların maddi və ya mənəvi cəhətdən köhnəlməsi ilə əlaqədar olaraq). Daha sadə desək, istənilən şirkət nəsə alır – texnika, alətlər, daşınmaz əmlak, nəqliyyat. Zaman keçdikcə bütün bunlar köhnəlir. Yenilənmə üçün pula ehtiyac yaranır. Onları haradan almaq olar? Amortizasiya – maddi aktivləri qorumağın ən sadə və effektiv yoludur.
“Amortizasiya” termini latın dilində “amortizatio” sözündən yaranıb və “borcu ödəmək” mənasını verir. Amortizasiyanın mahiyyəti ondan ibarətdir ki, təşkilat amortizasiya vəsaitləri sayəsində tədricən obyektin əvvəlki dəyərini bərpa edir. Bu proses aşağıdakı kimi baş verir:
- Təşkilat nəsə alır (daşınmaz əmlak, avtomobil, peşəkar avadanlıq);
- Satınalmanın dəyəri müəyyən edilir;
- Təşkilatın istehsal etdiyi əmtəə və ya xidmətin yekun qiyməti formalaşdırılır;
- Müntəzəm ödənişlər həyata keçirilir.
Daha sonra aktiv köhnələndə şirkət onu ya ləğv edə, ya da yenisi ilə əvəz edə bilər. Amortizasiya ödənişlərinin faizi köhnəlmə növündən asılıdır. Əgər obyekt bir neçə köhnəlmə növünə məruz qalırsa, amortizasiya əmsalı maksimum səviyyədə olacaq.
İqtisadi terminlər lüğətinə qayıt